ประเพณีภาคอีสาน และวัฒนธรรมภาคอีสาน
ประเพณีภาคอีสาน หรือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตั้งอยู่บนที่ราบสูงโคราช มีแม่น้ำโขงกั้นเขตภาคเหนือ และด้านตะวันออกของภาคโดยด้านใต้จดชายแดนกัมพูชา ทิศตะวันตกจดทิวเขาเพชรบูรณ์ และมีทิวเขาดงพญาเย็นเป็นเส้นแบ่งระหว่างภาคเหนือกับภาคกลาง เทือกเขาที่สูงที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คือ ยอดภูกระดึง ซึ่งเป็นต้นน้ำของแม่น้ำสายสำคัญของชาวอีสาน เช่น ลำตะคอง ลำน้ำชี ลำน้ำมูล มีพื้นที่ประมาณ 170,000 ตารางกิโลเมตร ซึ่งคิดเป็นพื้นที่ 1 ใน 3 ของพื้นที่ทั้งหมดของประเทศไทย
ซึ่งประกอบด้วยกว่า 20 จังหวัด ดังนี้ จังหวัดนครราชสีมา จังหวัดกาฬสินธุ์ จังหวัดขอนแก่น จังหวัดชัยภูมิ จังหวัดนครพนม จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดบึงกาฬ จังหวัดมหาสารคาม จังหวัดมุกดาหาร จังหวัดยโสธร จังหวัดร้อยเอ็ด จังหวัดเลย จังหวัดสกลนคร จังหวัดสุรินทร์ จังหวัดศรีสะเกษ จังหวัดหนองคาย จังหวัดหนองบัวลำภู จังหวัดอุดรธานี จังหวัดอุบลราชธานี จังหวัดอำนาจเจริญ สำหรับภาษาที่ใช้ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อาจแตกต่างกันไปในแต่ละภาค เช่น ภาษาหลักที่ใช้คือ ภาษาอีสาน ซึ่งถือเป็นสำเนียงลาว แต่ในเมืองใหญ่มักจะใช้ภาษากลาง ส่วนภาคอีสานนิยมใช้ภาษาเขมร และยังมีภาษาถิ่นอื่นๆ เช่น ภาษาปู้ไท ภาษาโส้ ภาษาไทยโคราช เป็นต้น ประเพณีไทยในปัจจุบัน
บทความที่น่าสนใจ
เทศกาลขึ้นเขาพนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์
ประเพณีภาคอีสาน ปราสาทหินพนมรุ้งสร้างด้วยศิลาแลงและหินทรายสีชมพูองค์ใหญ่และสวยงาม มีการออกแบบผังปราสาทตามความเชื่อที่เข้ากับภูมิประเทศ ศาสนสถานแต่ละแห่งได้รับการตกแต่งและแกะสลักด้วยลวดลายอันประณีตเป็นภาพเทพเจ้าและเรื่องราวทางศาสนา และทุกปีในวันขึ้น 15 ค่ำ ประมาณเดือนเมษายน จะมีงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง ชมปรากฏการณ์อัศจรรย์ คือ แสงอาทิตย์จะส่องตรงเข้าทางประตูทั้ง 15 ของปราสาท และพิธีบวงสรวงพระอิศวรและสิ่งศักดิ์สิทธิ์บนเขาพนมรุ้ง ตระการตา แสง สี เสียง ประเพณีวัฒนธรรมไทย
เทศกาลผีตาโขน
เทศกาลแห่เทียนเข้าพรรษา จังหวัดอุบลราชธานี
ประเพณีภาคอีสาน เป็นเทศกาลประจำปีที่หลายคนรู้จัก เป็นประเพณีที่สำคัญมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย จนถึงขณะนี้รวมแล้วกว่า 116 ลูก ซึ่งเดิมเป็นบั้งไฟขุดแต่เห็นว่าเป็นอันตรายต่อประชาชน ภายในงาน มีการแห่เทียนพรรษาที่ปั้นด้วยขี้ผึ้งในลวดลายต่างๆ ส่วนใหญ่เป็นเรื่องราวอิงประวัติศาสตร์แทบทั้งสิ้น แต่ละขบวนจะมีนางรำประกอบขบวนแห่ เรียกได้ว่าอลังการสุดๆ ประเพณีไทยในปัจจุบัน
เทศกาลไหลเรือไฟ จังหวัดนครพนม
ประเพณีไทย งานประเพณีไหลเรือไฟ จัดขึ้นทุกปีหลังวันออกพรรษา มีวัตถุประสงค์เพื่อบูชาพระพุทธเจ้า สิ่งศักดิ์สิทธิ์ พญานาค และการขอขมาพระแม่คงคา ไฮไลท์ของงาน นอกจากเรือไฟแล้ว ยังมีการรำบูชาองค์พระธาตุพนม รวมทั้งงานกาชาดเพื่อจำหน่ายสินค้านานาชนิด สินค้าโอทอป และการแสดงพื้นเมืองของเจ็ดเผ่าพันธ์ของจังหวัดนครพนม ประเพณีวัฒนธรรมไทย
เทศกาลเที่ยวทุ่งดอกกระเจียวบาน จังหวัดชัยภูมิ
ประเพณีภาคอีสาน ทุ่งดอกกระเจียวอุทยานแห่งชาติป่าหินงาม ตั้งอยู่ในอำเภอเทพสถิต มีเนื้อที่ 62,437.50 ไร่ หรือ 99.9 ตารางกิโลเมตร จะทยอยบานในระยะเวลา 2 เดือน และจะบานสะพรั่งในป่าในช่วงเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคมของทุกปี เวลาที่เหมาะสมคือช่วงเช้าที่มีหมอกบางๆ ปกคลุม นอกจากนี้ยังมีลานหินงามมีลักษณะเป็นผาหินยื่นออกไปในอากาศ วิวสวยแบบนี้ต้องบันทึกไว้สักครั้ง
